Êաչատուր ²µáíÛ³ÝÇ ³Ýí³Ý ѳÛÏ³Ï³Ý å»ï³Ï³Ý Ù³Ýϳí³ñÅ³Ï³Ý Ñ³Ù³Éë³ñ³ÝÇ ·Çï³Ï³Ý ·ñ³¹³ñ³ÝÁ ÐäØРϳéáõóí³Íù³ÛÇÝ ëïáñ³µ³Å³ÝáõÙ ¿ ¨ Çñ ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ùµ Ýå³ëïáõÙ ¿ ÐäØÐ áõëáõÙݳϳÝ, Ïñó¹³ëïdzñ³Ïã³Ï³Ý ¨ ·Çï³Ñ»ï³½áï³Ï³Ý ³ß˳ï³ÝùÝ»ñÇ ³ñ¹Ûáõݳí»ïáõÃÛ³Ý µ³ñÓñ³óÙ³ÝÁ: гßí»ïáõ ųٳݳϳßñç³ÝáõÙ ·ñ³¹³ñ³ÝÁ ³ß˳ï³Ýù ¿ ï³ñ»É ÁÝûñóáÕÝ»ñÇ ³Ù»ÝûñÛ³ å³Ñ³ÝçÝ»ñÁ µ³í³ñ³ñ»Éáõ, áõëáõÙÝ³Ï³Ý Íñ³·ñ»ñÇÝ Ñ³Ù³å³ï³ëË³Ý Ýáñ µáõÑ³Ï³Ý ¹³ë³·ñù»ñ, Ó»éݳñÏÝ»ñ ¨ áõëáõÙݳٻÃá¹³Ï³Ý ·ñ³Ï³ÝáõÃÛáõÝ Ó»éù µ»ñ»Éáõ áõÕÕáõÃÛ³Ùµ: ¶ñ³¹³ñ³ÝÇ ·ñù³ÛÇÝ ýáÝ¹Ç Ñ³Ù³ÉñáõÙÁ ϳï³ñí»É ¿ áõëáõÙÝ³Ï³Ý Íñ³·ñ»ñÇÝ Ñ³Ù³å³ï³ë˳Ý: ¶ñ³¹³ñ³ÝÇ ·ñù³ÛÇÝ ýáݹÁ ³é 2010 Ã-Ç ¹»Ïï»Ùµ»ñÇ 25-Á ϳ½Ù»É ¿ 634.442  ûñÇݳÏ, áñÇóª  áõëáõÙÝ³Ï³Ý 323971,  ·Çï³-ï»Õ»Ï³ïí³Ï³Ý` 229568,  ·»Õ³ñí»ëï³Ï³Ý` 68.874 ·Çñù, 5671 օրինակ այլ գրականություն: гٳÉñí³Í Ýáñ ·ñ³Ï³ÝáõÃÛ³Ý í»ñ³µ»ñÛ³É ÁÝûñóáÕÝ»ñÇÝ ïñí»É ¿ ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛáõÝ §Üáñ ·ñù»ñ¦ óáõó³í³Ñ³Ý³Ïáí ¨ ·Çï³Ï³Ý ·ñ³¹³ñ³ÝÇ §mankavarzh.do.am¦ ÇÝï»ñÝ»ï³ÛÇÝ Ï³Ûùáí: гßí»ïáõ ųٳݳϳßñç³ÝáõÙ ëï³óí»É ¿ 6358 Ùdzíáñ ·ñ³Ï³ÝáõÃÛáõÝ, áñÇó ·Ýí»É ¿ 1073 ûñÇݳÏÁª ÁݹѳÝáõñ 2180475 ¹ñ³Ù ·áõÙ³ñáí: ¶Ýí³Í ·ñ³Ï³ÝáõÃÛáõÝÁ ÑÇÙݳϳÝáõÙ Ýáñ ¹³ë³·ñù»ñ »Ý, Ó»éݳñÏÝ»ñ, áõëáõÙݳٻÃá¹³Ï³Ý ·ñ³Ï³ÝáõÃÛáõÝ: ¶Ýí³Í ·ñù»ñÇ Ñ»ÕÇݳÏÝ»ñÁ ¨ ѳٳѻÕÇݳÏÝ»ñÁ ÑÇÙݳϳÝáõÙ Ù»ñ ѳٳÉë³ñ³ÝÇ ¹³ë³ËáëÝ»ñÝ »Ý: гßí»ïáõ ï³ñáõÙ ëï³óí»É ¿ 6358 Ùdzíáñ ÝíÇñ³ïí³Ï³Ý ·ñ³Ï³ÝáõÃÛáõÝ: ²Ûë ÃíÇó 646 ûñÇÝ³Ï ·Çï³ï»ë³Ï³Ý ³Ùë³·ñ»ñ ÝíÇñ»É ¿ ÐÐ ÏñÃáõÃÛ³Ý ³½·³ÛÇÝ ÇÝëïÇïáõïÁ: ºñ¨³ÝÇ å»ï³Ï³Ý ѳٳÉë³ñ³ÝÁ ÝíÇñ»É ¿ 2009-2010 Ãí³Ï³ÝÝ»ñÇÝ Ññ³ï³ñ³Ï³Í 73, ¾çÙdzÍÝÇ Ø³Ûñ ²ÃáéÁ 40 ûñÇÝ³Ï ·Çñù: ØÛáõë ·ñù»ñÁ ÑÇÙݳϳÝáõÙ Ñ»ÕÇݳϳÛÇÝ ÝíÇñ³ïíáõÃÛáõÝÝ»ñ »Ý:  ¶ñ³¹³ñ³ÝÇÝ ÝíÇñ³ïíáõÃÛáõÝ »Ý ϳï³ñ»É åñáý»ëáñ ²»ÉÇï³ ¸áÉáõ˳ÝÛ³ÝÁ, ¹áó»ÝïÝ»ñ ²ßáï ´³µ³Ë³ÝÛ³ÝÁ, гÏáµ ¶ñÇ·áñÛ³ÝÁ ¨ áõñÇßÝ»ñ: ¶ñ³¹³ñ³ÝÁ ÁÝûñóáÕÝ»ñÇÝ ³å³ÑáíáõÙ ¿ å³ñµ»ñ³Ï³Ý Ù³ÙáõÉáí ¨ ·Çï³ï»ë³Ï³Ý ³Ùë³·ñ»ñáí: 2010 Ã-ÇÝ Ñ³Ù³Éë³ñ³ÝÁ µ³Å³Ýáñ¹³·ñí»É ¿ 16 ³ÝáõÝ Ã»ñà ¨ 78 ³ÝáõÝ ·Çï³ï»ë³Ï³Ý ³Ùë³·Çñ 4897550 ¹ñ³Ù ÁݹѳÝáõñ ·áõÙ³ñáí: ´³óÇ í»ñÁ Ãí³ñÏí³ÍÇó ·ñ³¹³ñ³ÝÁ (³Ýí׳ñ ÑÇÙáõÝùÝ»ñáí) ·ñ³Ï³ÝáõÃÛáõÝ, ³Ùë³·ñ»ñ, ï»Õ»Ï³ïí³Ï³Ý µÛáõÉ»ï»ÝÝ»ñ ¿ Ó»éù µ»ñ»É ²ØÜ-Ç ¹»ëå³Ý³ïÝÇó, èáõë³ëï³ÝÇ ¸³ßÝáõÃÛ³Ý ¹»ëå³Ý³ïÝÇó, Ô³½³Ëëï³ÝÇ ¹»ëå³Ý³ïÝÇó, §îÇ·ñ³Ý ػͦ Ññ³ï³ñ³ÏãáõÃÛáõÝÇó, ÇÝãå»ë ݳ¨ ³ÛÉ Ññ³ï³ñ³ÏãáõÃÛáõÝÝ»ñÇó áõ ËÙµ³·ñáõÃÛáõÝÝ»ñÇó: ¶ñ³¹³ñ³ÝÇ Ù³ï»Ý³·ÇïáõÃÛ³Ý µ³ÅÝáõÙ å³ÑíáõÙ »Ý 673 ¹áÏïáñ³Ï³Ý ¨ ûÏݳÍáõ³Ï³Ý ³ï»Ý³ËáëáõÃÛáõÝÝ»ñª Ù³Ýϳí³ñÅáõÃÛ³Ý ¨ Ñá·»µ³ÝáõÃÛ³Ý ·Íáí: ÀÝûñóáÕÝ»ñÁ ϳñáÕ »Ý û·ïí»É ݳ¨ ï³ñµ»ñ ·ÇïáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ·Íáí 802 ë»ÕÙ³·ñ»ñÇó: гßí»ïáõ ï³ñáõÙ ³í»É³ó»É ¿ 51 ³ï»Ý³ËáëáõÃÛáõÝ, 44 ë»ÕÙ³·Çñ /տարբեր գիտությունների գծով ոչ ՀՊՄՀ-ում պաշտպանված ատենախոսություններ/: ¶ñ³¹³ñ³ÝÝ áõÝÇ 24 ÑݳïÇå, ³í»ÉÇ ù³Ý 3000 ѳ½í³·Ûáõï ·ñù»ñ, 769 ݳ˳ËáñÑñ¹³ÛÇÝ Ñ³ÛÏ³Ï³Ý ³Ùë³·ñ»ñ: ø³ñ﻽ݻñÇ ¨ ³ïɳëÝ»ñÇ ÃÇíÁ 10.039 Ùdzíáñ ¿:  Ð³ßí»ïáõ ï³ñáõÙ ÁÝûñóáÕÝ»ñÇ ÁݹѳÝáõñ ÃÇíÁ »Õ»É ¿ 17821, áñÇóª  áõë³ÝáÕÝ»ñ 15383,  ¹³ë³ËáëÝ»ñ,  ³ß˳ï³ÏÇóÝ»ñ,  ³ëåÇñ³ÝïÝ»ñ,  ѳÛóáñ¹Ý»ñ 1358, í³ñųñ³ÝÇ ¨ ³í³· ¹åñáóÇ ³ß³Ï»ñïÝ»ñ 380,  ³ÛÉ ´àôÐ-»ñÇ áõë³ÝáÕÝ»ñ 209, ³ÛÉ ÁÝûñóáÕÝ»ñ 491:  Ð³ßí»ïáõ ųٳݳϳßñç³ÝáõÙ ÁÝûñóáÕÝ»ñÇ Ñ³×³ËáõÙÝ»ñÁ ϳ½Ù»É »Ý 621540, ·ñù³ï³óùÁª 2123245: ÂÇí 1 Ù³ëݳ߻ÝùÇ 7-ñ¹ ѳñÏáõÙ ·ïÝíáÕ ÁÝûñó³ëñ³ÑÁ /60 ÁÝûñóáÕ³Ï³Ý ï»Õ/ ¨ ÑÇÝ Ù³ëݳ߻ÝùÇ 2-ñ¹ ѳñÏáõÙ ·ïÝíáÕ ·ÇïϳµÇÝ»ïÁ /30 ÁÝûñóáÕ³Ï³Ý ï»Õ/ ·áñÍ»É »Ý ͳÝñ³µ»éÝí³Í: ¶ÇïϳµÇÝ»ïáõÙ ï»Õ³¹ñí³Í ѳٳϳñ·ÇãÝ»ñÁ, »é³ÙëÛ³ å³ñ³åáõñ¹Çó Ñ»ïá, ¹»Ïï»Ùµ»ñÇ 15-ÇÝ í»ñ³Ùdzóí»É »Ý ÇÝï»ñÝ»ïÇÝ: ¶ñ³¹³ñ³ÝÇ Ý³Ë³ëñ³ÑáõÙ ·áñÍáõÙ »Ý §ÐäØÐ ·ñ³¹³ñ³ÝÁ¦, §Ê³ã³ïáõñ ²µáí۳ݦ, §Üáñ ·ñù»ñ¦, §Ð³Ûáó ·ñ³ïåáõÃÛáõÝÁ 500-³ÙÛ³ÏÇݦ Ùßï³Ï³Ý óáõó³¹ñáõÃÛáõÝÝ»ñÁ: §Üáñ ·ñù»ñ¦ óáõó³í³Ñ³Ý³ÏáõÙ ï³ñí³ ÁÝóóùáõ٠ϳ½Ù³Ï»ñåí»É ¿ ßáõñç ѳñÛáõñ óáõó³¹ñáõÃÛáõÝ ¨ Ý»ñϳ۳óí»É ³í»ÉÇ ù³Ý 2000 Ýáñ ·Çñù áõ ³ÛÉ Ññ³ï³ñ³ÏáõÃÛáõÝÝ»ñ: ¶ñ³¹³ñ³ÝÇ ÏáÕÙÇó ëï»ÕÍí»É ¨ ÑáõÝí³ñÇ 25-Çó ÇÝï»ñÝ»ïáõÙ ·áñÍáõÙ ¿ mankavarzh.do.am ϳÛùÁ (³Ûëï»Õ ÙÇÝ㨠¹»Ïï»Ùµ»ñÇ 1-Á г۳ëï³ÝÇó ¨ ³ß˳ñÑÇ 69 »ñÏñÝ»ñÇó ·ñ³Ýóí»É ¿ ³í»ÉÇ ù³Ý 19000 Ù³ñ¹áõ Ùáõïù): 2011 Ãí³Ï³ÝÇÝ ³ß˳ï³Ýù Ïï³ñíÇ Ï³ÛùÇ áñáß ¿ç»ñ ³Ý·É»ñ»Ý É»½íáí Ý»ñϳ۳óÝ»Éáõ áõÕÕáõÃÛ³Ùµ: êï»ÕÍí»É ¨ ·ñ³¹³ñ³ÝÇ Ý³Ë³ëñ³ÑáõÙ ÷»ïñí³ñÇó ·áñÍáõÙ ¿ §¶ñùÇ Ã³Ý·³ñ³Ý¦ óáõó³¹ñáõÃÛáõÝÁ, áñ ÑÇÙݳϳÝáõÙ Ý»ñϳ۳óÝáõÙ ¿ ÐäØÐ ³Ýó³Í 88 ï³ñÇÝ»ñÇ å³ïÙáõÃÛáõÝÁ: سÛÇëÇ 9-Çó ·ñ³¹³ñ³ÝÇ Ý³Ë³ëñ³ÑáõÙ óáõó³¹ñíáõÙ ¿ §ÐäØÐ-Ý ËáñÑñ¹³ÛÇÝ Ð³Ûñ»Ý³Ï³Ý Ù»Í å³ï»ñ³½ÙáõÙ¦, §ÐäØÐ-Ý ²ñó³ËÛ³Ý ³½³ï³Ù³ñïáõÙ¦ »ñÏÏáÕÙ ß³ñÅ³Ï³Ý óáõó³¹ñáõÃÛáõÝÁ: ²ÛÝ óáõó³¹ñí»É ¿ ݳ¨ å³ïÙáõÃÛ³Ý ý³ÏáõÉï»ïÇ Ý³Ë³ëñ³ÑáõÙ: ÐáõÝí³ñÇ ëϽµÇÝ ·ñ³¹³ñ³ÝÁ Çñ³Ï³Ý³óñ»É ¿ Çñ ³é³çÇÝ Ññ³ï³ñ³ÏáõÃÛáõÝÁ ¨ ïå³·ñ»É ÐäØÐ ³ß˳ï³ÏÇóÝ»ñÇÝ ÝíÇñí³Í §ÐÇß³ñÅ³Ý ï³ñ»Ãí»ñ¦ ï»Õ»Ï³ïáõÝ: ¶ñ³¹³ñ³ÝÇ óáõó³ëñ³ÑÇ §òáõó³Ñ³Ý¹»ë³ÛÇݦ å³ïÇÝ ÑáõÝí³ñ-¹»Ïï»Ùµ»ñ ³ÙÇëÝ»ñÇÝ Ï³½Ù³Ï»ñåí»É ¿ ÐäØÐ ·»Õ³ñí»ëïÇ ý³ÏáõÉï»ïÇ áõë³ÝáÕÝ»ñÇ, ¹³ë³ËáëÝ»ñÇ, ßñç³Ý³í³ñïÝ»ñÇ 8 ³Ýѳï³Ï³Ý ¨ ˳éÁ óáõó³Ñ³Ý¹»ë: Ðáµ»ÉÛ³Ý³Ï³Ý ï³ñ»ÉÇó³ÛÇÝ ÙÇçáó³éáõÙÝ»ñÇÝ ÝíÇñí³Í óáõó³í³Ñ³Ý³ÏáõÙ ï³ñí³ ÁÝóóùáõÙ µ³óí»É »Ý ²µ·³ñ ²÷ÇÝÛ³ÝÇÝ, ²ßáï ²ç³ÙûÕÉÛ³ÝÇÝ, ȳíñ»ÝïÇ ØÇñ½áÛ³ÝÇÝ, Î³Ù»ï³ Ü³½³ñÛ³ÝÇÝ, ¶áѳñÇÏ Ê³ã³ïñÛ³ÝÇÝ, êÇÉí³ ÊñÇÙÛ³ÝÇÝ, ¶ñ³íÇÏ ´³µ³Û³ÝÇÝ, ØÑ»ñ γñ³å»ïÛ³ÝÇÝ, ì³½·»Ý ØÇݳëÛ³ÝÇÝ, Ðñ³Ýï سèáëÛ³ÝÇÝ, ´»É³ ºë³ç³ÝÛ³ÝÇÝ, ¶ñÇ·áñ ¶ñÇ·áñÛ³ÝÇÝ, ¾¹áõ³ñ¹ ØÏñïãÛ³ÝÇÝ, ì³Éï»ñ ¸ÇÉáÛ³ÝÇÝ, êáõñ»Ý Øáõñ³¹Û³ÝÇÝ, ê»ñ·»Û ²µñ³Ñ³ÙÛ³ÝÇÝ, ì³ã» ä³ñïǽáõÝáõÝ, ê»ñá ʳݽ³¹Û³ÝÇÝ, ¼³í»Ý ¶ñÇ·áñÛ³ÝÇÝ, ØÏñïÇã س½Ù³ÝÛ³ÝÇÝ, ¶áõñ·»Ý ¾¹ÇÉÛ³ÝÇÝ, ÐÐ ë³Ñٳݳ¹ñáõÃÛ³ÝÁ, ²ñó³ËÇ 1500-³ÙÛ³ ë³Ñٳݳ¹ñáõÃÛ³ÝÁ, ÐÐ µ³Ý³ÏÇ ûñí³Ý, γݳÝó ïáÝÇÝ, ò»Õ³ëå³ÝáõÃÛ³ÝÁ, ÞáõßÇÇ ³½³ï³·ñÙ³ÝÁ, ºñ»Ë³Ý»ñÇ ÙÇç³½·³ÛÇÝ ûñí³Ý ÝíÇñí³Í óáõó³Ñ³Ý¹»ëÝ»ñ: î³ñí³ ÁÝóóùáõÙ å³ïñ³ëïí»É ¿ 45 Éáõë³Ýϳñ³ÛÇÝ åɳϳï: Գñ³¹³ñ³ÝÁ ѳßí»ïáõ ųٳݳϳßñç³Ýáõ٠ѳٳ·áñͳÏó»É ¿ ³ÛÉ ´àôÐ-³Ï³Ý ·ñ³¹³ñ³ÝÝ»ñÇ, ·Çï³Ï³Ý ¨ ï»Õ»Ï³ïí³Ï³Ý Ï»ÝïñáÝÝ»ñÇ Ñ»ï: ¶ñ³¹³ñ³ÝÇ ·áñÍáõÝ»áõÃÛáõÝÝ Çñ³Ï³Ý³óñ»É »Ý 22 ³ß˳ï³ÏÇóÝ»ñ, áñáÝóÇó 10-Á áõÝ»Ý ·ñ³¹³ñ³Ý³ÛÇÝ Ù³ëݳ·Çï³Ï³Ý ÏñÃáõÃÛáõÝ: ¶ñ³¹³ñ³ÝÁ ѳßí»ïáõ ųٳݳÏáõÙ ³å³Ñáí»É ¿ áõë³ÝáÕáõÃÛ³Ý ¨ åñáý»ëáñ³¹³ë³Ëáë³Ï³Ý ϳ½ÙÇ ÁÝûñóáÕ³Ï³Ý å³Ñ³ÝçÝ»ñÁ: Տարվա ընթացքում գրադարանի մասին հաղորդումներ ու հոդվածներ են տպագրել ,,Հայաստանի Հանրապետություն,,, ,,Հայաստան,,, ,,Ավանգարդ,, թերթերը, հաղորդումներ են պատրաստել ,,Երևան,, հեռուստաընկերությունը, Հայաստանի ռադիոն, ,,Արմենպրես,, գործակալությունը:

                                        ¶ñ³¹³ñ³ÝÇ ïÝûñ»Ý                      îիգրան ՊԵՏՐՈՍՅԱՆՑ